Monitoring: waarom de Keuringsraad ook ná publicatie in actie komt

28/04/2025

De Keuringsraad beoordeelt reclame-uitingen voor gezondheidsproducten, medische hulpmiddelen en geneesmiddelen vooraf, maar houdt ook een vinger aan de pols ná publicatie. Dat doen we om de hoge kwaliteit en betrouwbaarheid van reclame-uitingen in de sector te blijven waarborgen. De afgelopen jaren is die monitoring steeds belangrijker geworden, onder andere door de groei van online marketing en social media. Uitingen verspreiden zich sneller dan ooit en worden steeds vaker gedeeld via nieuwe kanalen. Daardoor komen we ook vaker reclame-uitingen tegen die (onbedoeld) buiten de bestaande kaders vallen. Met monitoring proberen we op een constructieve manier samen te werken met adverteerders om dergelijke situaties recht te zetten – en zo een eerlijk speelveld en duidelijkheid voor consument én aanbieder te behouden.

Waarom monitoring?

De monitoring door de Keuringsraad is bedoeld als aanvulling op de preventieve keuringen die adverteerders zelf laten uitvoeren. De overgrote meerderheid van de bedrijven die bij ons uitingen indient, houdt zich keurig aan de geldende regels. Maar we zien ook dat er adverteerders zijn die hun uitingen (nog) niet laten toetsen, terwijl deze wel binnen het domein van de zelfregulering vallen. Door middel van monitoring proberen we deze partijen aan te moedigen alsnog deel te nemen aan het systeem van zelfregulering. In veel gevallen lukt dat ook: we gaan graag het gesprek aan en komen er meestal samen prima uit.

Toch komt het ook voor dat we – na herhaald contact – geen of onvoldoende reactie ontvangen. In die gevallen kunnen we ervoor kiezen om een melding door te zetten naar de Reclame Code Commissie (RCC). Dat doen we met enige terughoudendheid, maar wel met als doel om de betrouwbaarheid van de sector als geheel te blijven waarborgen.

Enkele praktijkvoorbeelden

In de afgelopen maanden hebben we opnieuw een flink aantal monitoringstrajecten opgepakt. Hieronder lichten we een paar voorbeelden toe:

  • Zo werd op 6 maart 2025 een partij aangeschreven over een video met medische claims. Binnen vier dagen werd gereageerd: de video was door een marketingbureau geplaatst en men had verzocht deze offline te halen. De monitoring kon daarmee worden afgesloten.
  • Ook zien we regelmatig dat bedrijven na contact direct actie ondernemen. Een partij die op 11 maart 2025 werd benaderd, gaf aan onvoldoende op de hoogte te zijn van de regels en haalde de betreffende pagina meteen offline. Ze vroegen de Keuringsraad bovendien om in de toekomst mee te kijken – een aanpak die we natuurlijk van harte toejuichen.
  • Op 1 april 2025 is een eerste brief verstuurd met het verzoek om te reageren voor 16 april. Op 9 april ontvingen we een inhoudelijke reactie, waarna we twee aanvullende vragen hebben gesteld. Hierop kwam op 22 april een reactie waarin werd aangegeven dat de productpagina inmiddels offline is gehaald. Op 24 april hebben we bevestigd dat de pagina daadwerkelijk offline is en is het monitoringstraject afgesloten. De partij gaf aan de uiting te willen herzien en open te staan voor samenwerking in de toekomst, bijvoorbeeld voor het laten beoordelen van verpakkingen of andere uitingen.
  • Helaas krijgen we niet altijd een (positieve) reactie. Zo hebben we op 25 maart 2025 een eerste brief gestuurd per e-mail, met het verzoek om uiterlijk 9 april te reageren. Toen er geen reactie volgde, werd op 10 april een herinnering gestuurd, met een nieuwe deadline van 18 april. Ook hierop kwam geen reactie. We hebben de melding vervolgens overgedragen aan de Reclame Code Commissie en de betreffende partij hierover per e-mail geïnformeerd.

Onderstaande visualisatie geeft inzicht in de resultaten van de klachten die wij sinds het begin van dit jaar hebben opgepakt (34 totaal). Het laat zien welk deel van de meldingen succesvol is afgerond en welke nog in behandeling zijn.

 

pie chart monitoring

Monitoring als gezamenlijke verantwoordelijkheid

Monitoring is arbeidsintensief, en omdat we volledig gefinancierd worden uit keuringsinkomsten, kunnen we niet alles oppakken. 

De meldingen die wij oppakken zijn bij voorkeur afkomstig van partijen die zélf actief deelnemen aan de zelfregulering. Op die manier zorgen we samen voor een werkbaar systeem waarin iedereen eerlijk wordt behandeld.

Bij opvolging van een melding maken we onderscheid tussen ‘bereidwillige’ en ‘niet-bereidwillige’ partijen. Met bedrijven die openstaan voor overleg, kijken we graag samen hoe een uiting weer binnen de lijnen van de regelgeving kan worden gebracht. Alleen als een partij zich structureel onbereikbaar of niet-coöperatief opstelt, dragen we de zaak over aan de RCC of een andere bevoegde instantie.

Actiever op Instagram: monitoring via social media

Naast de meldingen die we oppakken, zijn we als Keuringsraad ook actief gaan monitoren via social media – met name op Instagram. Daar zien we steeds vaker dat reclame-uitingen worden gedeeld via posts en stories, soms met (onbedoelde) overtredingen van de regels rondom gezondheidsclaims en soms ook medische claims. Om hierop adequaat te kunnen handelen, reageren we actief op content waarin wij reclame signaleren die niet voldoet aan de wet- en regelgeving.

Ons doel is ook hier niet om op de vingers te tikken, maar om samen te werken. We gaan graag het gesprek aan met adverteerders en influencers om de uiting zó aan te passen dat deze weer binnen de wettelijke kaders valt. Zo zorgen we er samen voor dat de communicatie richting consumenten correct, eerlijk en transparant blijft – óók op snel veranderende platforms als Instagram.

Tot slot

Monitoring is dus geen middel om te straffen, maar een manier om het systeem van zelfregulering sterk en geloofwaardig te houden. We doen dit het liefst samen met adverteerders, op basis van transparantie en samenwerking. Heb je vragen over monitoring of twijfel je over een uiting? Neem dan gerust contact met ons op – we denken graag mee.

Wil je specifieke nieuwsberichten nog eens nalezen? Klik door ons archief heen.

Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.